Check-up
Check Up Nedir?
Pek çok sağlık sorunu ve hastalık, herhangi bir belirti vermeksizin sinsi bir şekilde ilerler. Bazı rahatsızlıkların yol açtığı semptomların ise günlük hayatın stresinden ya da yorgunluktan kaynaklandığı düşünülür.
Metabolik hastalıklar, karaciğer hastalıkları, böbrek fonksiyon bozuklukları, kalp ve damar hastalıkları gibi pek çok rahatsızlık, bu şekilde zaman içinde sessizce ilerleyerek büyük bir sağlık sorunu hâlini alabilir. Modern tıbbın getirilerinden biri olan check up, kişide henüz sağlık problemi ortaya çıkmadan önlem alınmasını ya da var olan rahatsızlığın olabilen en erken dönemde saptanmasını sağlar.
Alanında uzman hekimler tarafından yapılan muayenelerin yanı sıra laboratuvar testleri ve radyolojik görüntülemelerin de yapıldığı bu işlemler zinciri, kişinin yaşına, cinsiyetine, genetik mirasına ve risk faktörlerine göre şekillendirilir. Farklı bir deyişle genç kişiler için koruyucu hekimlik kapsamında değerlendirmeler yapılırken, yaşça büyük olan kişilerde pek çok farklı hastalığın erken dönemde saptanması için kapsamlı taramalar gerçekleştirilir. Tüm bunların yanı sıra kişinin mevcut sağlık durumuna bağlı olarak, obezite, diyabet, lipit metabolizması, kalp damar hastalıkları gibi parametreler de değerlendirilerek olası rahatsızlıklar ortaya çıkmadan önlenebilir.
Temel sağlık kontrolü (check-up) herhangi bir yakınması olsun ya da olmasın her yaştan kişiye yapılabilir. Böylece kişi sağlığını koruyabileceği gibi erken dönemde önlem alabilir ya da kişinin var olan hastalığı erken dönemde tedavi edilebilir.
Check Up Neden Yapılmalı?
Herhangi bir sağlık sorunu bulunmayan kişilere yaş, genetik miras, çevresel ve risk faktörleri dikkate alınarak, sağlık taraması olarak yapılan check up, olası hastalıkların önlenmesi veya var olan rahatsızlıkların erken dönemde tanı alması ve tedavi edilmesi amacıyla düzenli aralıklarla yapılmalıdır.
Kimler Check Up Yaptırmalıdır?
Check up işlemi sadece tahlil ve testlerden oluşan bir uygulama değildir. Kişi; yaşına, cinsiyetine ve risk faktörlerine göre kendisi için belirlenen uzman hekimlerle yüz yüze görüşür ve muayene olur. Hekimin gerekli gördüğü durumlarda kişiye ek laboratuvar testleri ve radyolojik görüntülemeler yapılabilir. Böylece hastanın mevcut sağlık durumu kapsamlı olarak değerlendirilir. Elde edilen sonuçlar ışığında hekim, hastayı dikkat etmesi gerekenler konusunda ayrıntılı olarak bilgilendirir. Bir sonraki check up işlemi sırasında var olan riskler gözden geçirilir.
Check up, erişkinlerin herhangi bir şikayeti olmasa dahi en az yılda 1 kez yaptırılması gereken bir sağlık taramasıdır. Kişinin mevcut risklerine göre farklılık gösterebilen check up dönemlerinin hekim tarafından daha sık yapılması önerilebilir. Bu süre, kişinin sağlığındaki değişimlerin ve risk faktörlerinin takip edilmesi açısından son derece önemlidir.
Ailesinde şişmanlık, diyabet, hipertansiyon gibi kronik bir hastalık olanlar, Jinekolojik kanserler, meme kanseri, prostat kanseri gibi kanser türleri açısından risk grubunda yer alanlar, kronik ve kalıtımsal diğer hastalıklar açısından risk grubunda yer alanlar, yoğun tempoda ve yoğun stres altında çalışanlar, daha sağlıklı bir menopoz dönemi geçirmek isteyenler kadınlar, düzenli temel sağlık kontrolü yaptırmalıdır.